Đơn Dương (diễn viên)
Đối với các định nghĩa khác, xem Đơn Dương.
| Đơn Dương | |
|---|---|
| Tên khai sinh | Bùi Đơn Dương |
| Sinh | 27 tháng 8, 1957 Đà Lạt, Việt Nam Cộng hoà |
| Mất | 7 tháng 12, 2011(2011-12-07) (54 tuổi) San Francisco, California, Hoa Kỳ |
| Nghề nghiệp | Diễn viên |
| Hoạt động | 1982–2011 |
Đơn Dương (27 tháng 8 năm 1957 – 7 tháng 12 năm 2011) là một diễn viên điện ảnh người Việt Nam.
Thân thế
Đơn Dương tên khai sinh là Bùi Đơn Dương, sinh ngày 27 tháng 8 năm 1957 tại Đà Lạt. Anh có một người chị tên Bùi Thị Giang, về sau trở thành vợ của Lê Cung Bắc.
Thuở nhỏ, Đơn Dương học giỏi, từng thi đậu và học ngành dược. Anh từng có thời gian làm tại một xí nghiệp dược phẩm. Tuy nhiên do ham mê điện ảnh nên anh đã bỏ ngang để theo nghệ thuật. Nguyễn Chánh Tín là người dẫn dắt Đơn Dương vào lĩnh vực điện ảnh.
Sự nghiệp diễn xuất
Trong sự nghiệp của mình, Đơn Dương từng đóng 38 bộ phim. Vai diễn đầu tiên vào năm 1982 trong bộ phim Pho tượng.
Một số phim anh từng tham gia:
| Năm | Tựa phim | Vai diễn | Chú thích |
|---|---|---|---|
| 1982 | Pho tượng | Dũng | |
| 1990 | Phía sau cuộc chiến | ||
| 1991 | Canh bạc | anh lái xe Chiến | |
| 1992 | Dấu ấn của quỷ | họa sĩ / người tù | |
| 1993 | Chuyện tình trong ngõ hẹp | anh thợ điện Toàn | Tên cũ: Ngõ đàn bà |
| 1993 | Cỏ lau | trung tá Lực | |
| 1993 | Tạm biệt sông Ba | Phim Hàn Quốc | |
| 1995 | Giữa dòng | Phim truyện video | |
| 1996 | Bông sen vàng | Trần | |
| 1996 | Người đẹp Tây Đô | Hoàng Thái | Phim truyền hình |
| 1998 | Chung cư | Ba Tuần | tiếng Pháp: L’Immeuble tiếng Anh: The Building |
| 1999 | Ba mùa | Hải | tiếng Anh: Three Seasons |
| 2000 | Đời cát | ông Cảnh | tiếng Anh: Sand life |
| 2001 | Rồng xanh | Trần Tài | |
| 2002 | Chúng tôi từng là lính | Nguyễn Hữu An | nhan đề gốc tiếng Anh: We Were Soldiers tiếng Đức: Wir waren Helden |
| 2002 | Mê Thảo, thời vang bóng | Tam | tiếng Pháp: Me Thao – Il fut un temps tiếng Anh: Me Thao: There Was a Time When |
| 2003 | Ngày giỗ | Người cha | tiếng Anh: The Anniversary Đạo diễn: Trần Hàm |
| ? | Bản tình ca | ||
| ? | Biệt ly trắng | Nam | |
| ? | Chuyện ngã bảy | ||
| ? | Ông Hai cũ | Chính ủy Thắng | |
| ? | Vùng trời cho chim câu |
Ước mơ thành danh bất thành
Đơn Dương từng hợp tác với điện ảnh Mỹ qua các bộ phim Ba mùa (đạo diễn Timothy Linh Bùi), Chúng tôi từng là lính (We Were Soldiers), Rồng xanh. Trong bộ phim Chúng tôi từng là lính anh đóng chung với Mel Gibson. Trong đó Đơn Dương thủ vai Nguyễn Hữu An, chỉ huy Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam trong Trận Ia Đrăng.
Tuy nhiên sau khi đóng hai bộ phim Chúng tôi từng là lính và Rồng xanh, anh nhận nhiều chỉ trích dữ dội từ phía chính quyền cũng như phía dư luận vì đã tham gia những bộ phim mang tính “xuyên tạc lịch sử”, bôi xấu hình ảnh quân đội nhân dân Việt Nam. Tuy nhiên, Đơn Dương luôn khẳng định mình vô tội và trong một bức thư gửi cho gia đình, anh nhấn mạnh rằng anh mãi mãi không bao giờ phản bội đất nước. Sau một thời gian ngắn, anh sang Mỹ và sống tại San Francisco, California cho đến khi qua đời vào ngày 7 tháng 12 năm 2011 vì tai biến mạch máu não. Tro cốt anh được mang về quê hương theo nguyện vọng của anh lúc sinh thời.
Đời tư
Gia đình
Đơn Dương có hai con trai với người vợ đầu tên Vũ Xuân Sanh. Con trai cả hiện sống ở Việt Nam, con trai thứ sống ở Mỹ. Khi sang Mỹ, anh ly dị người vợ cả và lấy người vợ sau có tên Mỹ Hạnh, chủ trung tâm thẩm mỹ Hạnh Phước, hơn mình 14 tuổi vào năm 2008.
Tai tiếng
Đơn Dương bị tòa án Fairfax Virginia phạt 200.000 USD trong phiên tòa mà anh bị kết án là chụp ảnh, quay băng sex tống tiền Trần Thị Phương Liên. Đơn Dương khẳng định trước báo giới, anh không hề quay phim sex, và không dùng phim sex để tống tiền bạn gái cũ. Ngoài ra, luật sư của anh ở Virginia tiến hành thủ tục với tòa án Fairfax để xin hủy bỏ án lệnh vào ngày 27/2/2009, đồng thời phản tố cô Liên Trần về hành động vu khống, lăng mạ. Cuối cùng, Trần Thị Phương Liên tự ý bãi nại, hủy kiện.